Rechtsvormen: voor- en nadelen

Verschillende rechtsvormen en de voor- en nadelen daarvan komen in deze blog aan bod. Indien u als ondernemer van plan bent om een bedrijf te starten, zult u een rechtsvorm moeten kiezen. Deze keus is voor u als ondernemer vaak een stuk minder leuk dan het bedenken van de naam, het logo en de strategie van uw bedrijf, maar zeker niet minder belangrijk. Het is verstandig om een weloverwogen keus te maken tussen de verschillende rechtsvormen. Daarmee kunt u uw voordeel doen. Uw keus zal doorgaans mede afhankelijk zijn van het aantal personen waarmee u het bedrijf wilt starten, de te verwachten winst en het (financiële) risico’s van de beoogde bedrijfsactiviteiten.

De rechtsvormen: voor- en nadelen

In deze blog zullen de voor- en nadelen van de drie meest voorkomende rechtsvormen in Nederland worden besproken. De voor- en nadelen van de eenmanszaak, vennootschap onder firma en de besloten vennootschap als rechtsvorm komen aan bod.

Eenmanszaak

Veel startende ondernemers kiezen voor de eenmanszaak als rechtsvorm. Dit is in Nederland ook (ruim) de meest voorkomende rechtsvorm. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren er 1.257.300 eenmanszaken in het derde kwartaal van 2020.  Een eenmanszaak wordt door één persoon gedreven, waardoor deze rechtsvorm geschikt is indien u alleen een bedrijf wenst te starten. U richt de eenmanszaak op en bent tevens de eigenaar van het bedrijf. Een eenmanszaak kan ook personeel aannemen. Het is een eenvoudige en laagdrempelige ondernemingsvorm, waarbij de eerste jaren kan worden geprofiteerd van een aantal belastingvoordelen. Een zzp’er, ook wel zelfstandige zonder personeel genoemd, behoort tot de eenmanszaak als rechtsvorm. U kunt slechts één eenmanszaak oprichten, maar deze eenmanszaak kan wel meerdere vestigingen, activiteiten en handelsnamen hebben.

De voordelen van een eenmanszaak als rechtsvorm:

• Eenvoudige en goedkope oprichting. De oprichting van een eenmanszaak is vormvrij. U hoeft daarvoor niet langs de notaris. U ben enkel verplicht om uw eenmanszaak in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. De daarmee gepaard gaande inschrijvingskosten zijn gering.
• Fiscale voordelen. De eerste jaren kunt u mogelijk profiteren van fiscale voordelen. Denk daarbij aan de starters- en ondernemersaftrek.
• Alle zelfstandige beslissingsruimte als eigenaar. Doordat u alleen het bedrijf runt, hoeft u met niemand te overleggen.
• Geen verplicht startkapitaal.

De nadelen van een eenmanszaak als rechtsvorm:

• Hoofdelijke aansprakelijkheid. Een eenmanszaak bezit geen rechtspersoonlijkheid. Hierdoor bent u met uw privévermogen aansprakelijk voor schulden van uw eenmanszaak. Bij faillissement van uw eenmanszaak gaat u ook persoonlijk failliet.
• Inkomstenbelasting. De winst van de eenmanszaak wordt belast met de inkomstenbelasting. Dit is een hoger percentage dan bijvoorbeeld de vennootschapsbelasting.

Vennootschap onder firma

Indien u samen met één of meerdere personen een onderneming wenst te starten, dan kunt u voor een vennootschap onder firma kiezen als rechtsvorm. De vennootschap onder firma staat op de derde plaats qua meest voorkomende rechtsvormen in Nederland. Volgens het CBS waren er 167.410 vennootschappen onder firma in het derde kwartaal van 2020. De vennootschap onder firma bestaat uit minimaal twee vennoten, die zowel een natuurlijk persoon als rechtspersoon kunnen zijn. De vennoten werken op voet van gelijkheid samen.

De wet, artikel 16 van het Wetboek van Koophandel, geeft voor de vennootschap onder firma de volgende betekenis:
“De vennootschap onder eene firma is de maatschap, tot de uitoefening van een bedrijf onder eenen gemeenschappelijke naam aangegaan.”

De voordelen van een vennootschap onder firma als rechtsvorm:

• Eenvoudige en goedkope oprichting. De oprichting van een vennootschap onder firma is eveneens vormvrij. U hoeft niet langs de notaris. Een mondelinge afspraak tussen de vennoten voldoet in principe. Wel bent u verplicht om de vennootschap onder firma in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. De daarmee gepaard gaande inschrijvingskosten zijn gering. Het is wel aan te raden om een vennootschap onder firma contract op te laten stellen, indien u een vennootschap onder firma opricht. Daarin worden de gemaakte onderlinge afspraken tussen de vennoten op duidelijke wijze vastgelegd. Denk daarbij aan de afspraken over de inbreng, verdeling van de winst of verlies en de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de vennoten. Door hierover duidelijke afspraken te maken én deze goed vast te laten leggen, voorkomt u achteraf problemen.
• Profiteren van de inbreng van overige vennoten. Iedere vennoot is verplicht om bij de oprichting iets in te brengen in de vennootschap onder firma. Deze inbreng kan bestaan uit geld, (genot van) goederen en arbeid.
• Fiscale voordelen. Iedere vennoot kan de eerste jaren mogelijk profiteren van belastingvoordelen. Denk daarbij aan de starters- en ondernemersaftrek.
• Geen verplicht startkapitaal.

De nadelen van een vennootschap onder firma als rechtsvorm:

• Hoofdelijke aansprakelijkheid. Deze rechtsvorm bezit geen rechtspersoonlijkheid. Hierdoor bent u als vennoot met uw privévermogen aansprakelijk voor schulden van de vennootschap onder firma. De volledige schuld kan zelfs op uw privévermogen worden verhaald, indien een andere vennoot zonder uw instemming of medeweten de schuld heeft gemaakt. Bij faillissement van de vennootschap onder firma gaat u als vennoot niet automatisch persoonlijk failliet. U kunt als vennoot namelijk over voldoende privévermogen beschikken om zowel uw eigen schuldeisers als de schuldeisers van de vennootschap onder firma te voldoen.
• Inkomstenbelasting. De winst van de vennootschap onder firma wordt belast met de inkomstenbelasting. Dit is een hoger percentage dan bijvoorbeeld de vennootschapsbelasting.

Besloten vennootschap

U kunt voor de besloten vennootschap als rechtsvorm kiezen in beide gevallen. Zowel als u alleen een bedrijf wilt starten als het geval dat u samen met andere(n) een bedrijf wenst te starten. Het kapitaal van een besloten vennootschap is verdeeld in aandelen, die op naam staan. Deze aandelen zijn in beginsel niet vrij overdraagbaar. De aandelen zijn in bezit van de aandeelhouders. De besloten vennootschap heeft twee verplichte organen:

• Het bestuur. Het bestuur is belast met het dagelijkst besturen van de vennootschap.
• De algemene vergadering van aandeelhouders, ook wel de algemene vergadering genoemd. Aan de algemene vergadering komen alle bevoegdheden toe, die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.

Een besloten vennootschap kan ook een Raad van Commissarissen benoemen, die toezicht houdt op het bestuur. Bij veel (kleine) besloten vennootschappen is de bestuurder ook de enig aandeelhouder. De besloten vennootschap staat op de tweede plaats qua meest voorkomende rechtsvormen in Nederland. Volgens het CBS waren er 379.505 besloten vennootschappen in het derde kwartaal van 2020.

De wet

De wet, artikel 2:175 van het Burgerlijk Wetboek, geeft voor de besloten vennootschap de volgende betekenis:
“‘1. Deze titel is van toepassing op de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid is een rechtspersoon met een in een of meer overdraagbare aandelen verdeeld kapitaal. De aandelen zijn op naam gesteld. Een aandeelhouder is niet persoonlijk aansprakelijk voor hetgeen in naam van de vennootschap wordt verricht en is niet gehouden boven het bedrag dat op zijn aandelen behoort te worden gestort in de verliezen van de vennootschap bij te dragen, onverminderd het bepaalde in artikel 192. Ten minste één aandeel met stemrecht in de algemene vergadering wordt gehouden door een ander dan en anders dan voor rekening van de vennootschap of een van haar dochtermaatschappijen.

2. De vennootschap wordt door een of meer personen opgericht bij notariële akte. De akte wordt getekend door iedere oprichter en door ieder die blijkens deze akte een of meer aandelen neemt. “

De voordelen van een besloten vennootschap als rechtsvorm:

• (Nagenoeg) geen startkapitaal. Er is slechts € 0,01 als startkapitaal vereist.
• Geen hoofdelijke aansprakelijkheid. De besloten vennootschap bezit rechtspersoonlijkheid en heeft hierdoor een afgescheiden vermogen. De besloten vennootschap is een eigen entiteit. Bij een faillissement van de besloten vennootschap gaan de aandeelhouders en/of bestuurders dan ook niet persoonlijk failliet.
• Vennootschapsbelasting. De winst van de besloten vennootschap wordt belast met vennootschapsbelasting. Dit is een lager percentage dan bijvoorbeeld de inkomstenbelasting.

De nadelen van een besloten vennootschap als rechtsvorm:

• Geen eenvoudige en goedkope oprichting. Er gelden eisen voor de oprichting van een besloten vennootschap. Een besloten vennootschap dient bij notariële akte te worden opgericht. Daarin staan de statuten opgenomen. U dient dus langs de notaris te gaan. Dit kost meer geld. Het bestuur is daarnaast verplicht om de besloten vennootschap in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel in te schrijven.
• Publicatieverplichting. De besloten vennootschap is verplicht om jaarlijks en tijdig een jaarrekening te deponeren. Er gelden omvangrijkere administratieve verplichtingen.
• Aandeelhouders- en bestuurdersaansprakelijkheid. Onder bepaalde omstandigheden kan een bestuurder of aandeelhouder persoonlijk aansprakelijk zijn jegens een schuldeiser van de besloten vennootschap.

Hulp nodig of vragen?

Het onderwerp “rechtsvormen: voor- en nadelen” is in deze blog uitvoerig aan bod gekomen. Heeft u hulp nodig bij het kiezen van de juiste rechtsvorm voor uw bedrijf of vragen over de eenmanszaak, vennootschap onder firma of besloten vennootschap als rechtsvorm? Of heeft u vragen over andere rechtsvormen en diens voor- en nadelen? Neem dan vrijblijvend contact op met Houth Advocaat: uw kwalitatief en betaalbaar advocatenkantoor uit Uden. Houth Advocaat bedient niet alleen cliënten uit Uden en het gebied tussen Eindhoven, Den Bosch en Nijmegen, maar uit het hele land. Mijn cliënten bestaan voornamelijk uit ondernemers, met name het midden- en kleinbedrijf (mkb). U kunt Houth Advocaat telefonisch bereiken op het nummer 06 42 27 52 67 of via colin@houthadvocaat.nl.